Vanochtend,  maandag 6 oktober, kwamen we samen in de Agnietenhof voor onze jaarlijkse Fluvium dag. Vanuit België en Duitsland kwamen onze sprekers aangevaren: Boris Konrad en Pedro de Bruyckere. Beide inspireerden ons, gaven ons inzichten en vracht voor op ons onderwijsschip.

Voor diegene die er niet was, of als je nog wil nalezen, zo opende ik onze Fluvium dag: 

Laat ik beginnen met dankjewel!  Dankjulliewel voor jullie enorme inzet, jullie creativiteit, jullie uithoudingsvermogen, jullie liefde voor het vak én voor de kinderen die elke dag weer bij jullie aan boord stappen. Ik maak een diepe buiging voor jullie werk. Niet alleen vandaag, op de Dag van de Leraar / dag van de onderwijsmedewerker, maar eigenlijk op élke dag van het jaar verdienen jullie dat (applaus voor jezelf en alle anderen in deze zaal).

En hoe mooi is het dat we vandaag samenkomen rond het thema Onze Havens. Havens in meervoud, want Fluvium ís niet één haven. Fluvium is een netwerk van veilige aanlegplekken, verspreid over de Betuwe. Elk met een eigen karakter, een eigen ritme, een eigen gemeenschap. Maar allemaal met dezelfde bedoeling: een plek waar kinderen veilig kunnen aanmeren en weer vol vertrouwen verder kunnen varen.

Ik zie het ’s ochtends voor me: het schoolplein als een haven. Bootjes die binnenkomen. Sommige kinderen stormen naar binnen alsof ze een speedboot hebben – hup, jas in de hoek gegooid , klaar voor de dag. Andere kinderen dobberen wat rustiger binnen, met kleine golfjes van spanning of zorgen. En soms vaart er een bootje binnen met een flinke lekkage – dat kind dat eigenlijk al moe is voordat de dag begint, of dat thuis stormachtig weer achter zich heeft gelaten. En dan zijn jullie er, als ervaren havenmeesters. Jullie weten: dit schip moet even stevig worden vastgelegd, dat schip mag direct doorvaren, en dat ene bootje… dat heeft vooral wat extra zorg, aandacht en vertrouwen nodig.

Zo zijn onze scholen havens. En het mooie is: ze staan niet los van elkaar. Ze zijn verbonden. Samen vormen we een netwerk van veilige havens die elkaar versterken. Dat is precies wat onze koers Stroom je mee bedoelt met vertrouwen, samenspel en professionele ruimte. Vanuit die havens bevaren we de rivieren om naar elkaar toe te varen. 

En die rivieren…. die zijn soms onstuimig. Want we leven in een tijd waarin de golven soms hoog opslaan. Polarisatie, verharde discussies, scherpe tegenstellingen – kinderen zien het, horen het en voelen het. Soms vragen ze: “Meester, juf, wie heeft er nou eigenlijk gelijk?” En dan ligt daar onze opdracht. Juist in ónze havens mogen kinderen ervaren dat verschillen niet gevaarlijk zijn, maar waardevol. Dat je naast elkaar kunt aanmeren, ook al kwam je van een andere plek. Dat je samen de kade deelt, ook als je vlaggen van verschillende kleuren hebt.

Dat is de kracht van openbaar onderwijs. Onze havens zijn open voor iedereen. Groot of klein schip, snelle speedboot of rustig zeilbootje – ieder kind hoort erbij. En zo geven we invulling aan onze burgerschapsopdracht. Niet door dikke handboeken, maar door elke dag weer: samen spelen, samen leren, samen ruzie maken en samen weer goedmaken.

Vandaag krijgen we daarbij ook nog eens steun van twee bijzondere gidsen. Boris Konrad laat ons straks zien dat ons geheugen eigenlijk een enorm vrachtschip is, met veel meer laadruimte dan we zelf denken. 

En Pedro de Bruyckere helpt ons om koers te houden in een mistige zee vol mythes en hypes. Zij zijn onze loodsboten vandaag – maar vergeet niet: jullie zijn de echte kapiteins en havenmeesters.

Natuurlijk, soms voelt het alsof we tegen de stroom in roeien. De werkdruk, de verwachtingen, de golven van administratie of veranderingen. Maar juist dan is het belangrijk dat ook wij zelf havens ervaren. Dat er collega’s zijn die de touwen even van je overnemen, dat je in een team de lasten deelt, dat je bij Fluvium weet: ik vaar niet alleen.

En laat vandaag dat gevoel versterken. Dat je mag aanleggen, nieuwe energie kunt innemen, inspiratie opdoet, maar ook gewoon even de tijd hebt om te kijken naar alle andere schepen in de vloot. Want kijk eens rond: wat een rijkdom aan havens, aan schepen, aan kapiteins en bemanningen.

Collega’s, laten we vieren dat we die havens zijn. Dat we kinderen elke dag opnieuw verwelkomen en begeleiden naar hun eigen horizon. En dat we dat doen in een complexe wereld die soms woelig is, maar waar altijd ruimte blijft voor verbinding.

Dus ik vraag jullie vandaag, met wind in de zeilen en het tij mee: stroom je mee naar onze havens? 

Dank jullie wel. Fijne dag!   Pim Spijker.